Zorgverleners nemen ontslag om 'normaal' te kunnen werken
Jul 05, 2022Zorgverleners nemen ontslag om 'normaal' te kunnen werken, zo blijkt uit onderzoek. Maar ze vertrekken pas als zij langdurig zijn ondergewaardeerd en overvraagd. Wat hebben zorgverleners nodig om 'normaal' te kunnen werken en door welke ervaringen vertrekken ze? Als zorgverleners na hun vertrek zzp 'er in de zorg zijn geworden, liggen er nieuwe belemmeringen klaar. Welke zijn dat en gaan ze dan weer in loondienst? We kijken nogmaals naar het onderzoek van Pensioenfonds Zorg en Welzijn.
Als 'normale' werkomstandigheden ontbreken, zeggen zorgverleners hun baan op
Zorgverleners nemen ontslag, omdat ze behoefte hebben aan betere werkomstandigheden. Dat blijkt uit onderzoek over de vertrekcijfers van zorgverleners, die aangesloten zijn bij het Pensioenfonds Zorg en Welzijn. Van de vertrekkende zorgverleners geeft 77% aan dat zij zelf ontslag hebben genomen. Drie op de vier werknemers die hun baan opzegden, blijven werken in de sector zorg en welzijn. Ze gaan op zoek naar een andere werkgever. Zes procent wordt zzp‘er in de zorg. Eén op de vier medewerkers verlaat de sector. Ze zeggen hun baan op om fatsoenlijk te kunnen werken. Waardoor lukt het niet om fatsoenlijk te werken?
Lees ook: Onderzoek: werkdruk steeds grotere reden om dienstverband te verlaten
We worden niet netjes behandeld, vertellen zorgverleners
Met 36% is 'slechte behandeling door het management' de meest genoemde reden om te vertrekken. Medewerkers hebben teveel last van de chaos in zorgorganisaties. Veel managers gaan binnen een jaar weer weg en dat is al jaren zo. Ze overleggen niet met medewerkers en hebben geen waardering voor hen. Dat uit zich onder andere in het feit dat werktijden zonder overleg worden veranderd. Medewerkers moeten dat dan thuis maar zien te regelen, lijken managers te denken. Klachten daarover worden door genegeerd. Er is sprake van een harde cultuur binnen het ziekenhuis, vertelt een van de respondenten. "Je gaat mee met die trein of je stapt uit!". Deze zorgverlener heeft er voor gekozen om te vertrekken. Deze en andere ervaringen van de zorgverleners staan lijnrecht tegenover hun behoeften om normaal te kunnen werken. Wat denk jij als je dat zo naast elkaar ziet staan?
Het contrast tussen 'normale' behoeften en ervaringen op de werkvloer is groot
Het is belangrijk om te begrijpen waarom zorgverleners ontslag nemen. Ze doen dat namelijk niet zomaar en ook niet voor hun eigen lol en gemak. Het gaat erom dat er basale grenzen van zorgverleners worden overschreden. Daarom zetten we een samenvatting van quotes uit het rapport, naast de welbekende behoeften van zorgverleners. Wat willen ze en wat krijgen ze? Hieronder lees je het verschil daartussen.
Een gezonde werk-privé balans
De ondervraagde zorgverleners willen hun eigen werktijden kunnen bepalen. Om de haverklap krijgen ze 'andere' werktijden opgelegd, wat heel frustrerend voor hen is. Ook is er een continue druk door managers om over te werken. Daardoor loopt het thuis in de soep en is er geen tijd meer om uit te rusten van het werk.
Waardering en een luisterend oor van het management
Zorgverleners uit het onderzoek geven aan dat het management moeilijk benaderbaar is. Opmerkingen of vragen worden regelmatig van tafel geveegd. Als medewerkers klachten indienen, wordt er niet op ingegaan. Kortom, zorgverleners ervaren onvoldoende verbinding met hen en het management toont geen respect.
Ruimte om naar eigen inzicht goede en veilige zorg te geven
Zorgverleners vertellen dat het niet meer lukt om cliëntgericht te werken en kwaliteit van zorg te leveren. De druk in de zorg gaat ten koste gaat van de patiëntenzorg, vinden ze. Ze kunnen hun vak niet meer goed uitoefenen. De menselijke maat is zoek en de patiënt staat niet meer centraal. Zo willen ze niet werken en gaan dus op zoek naar een betere werkomgeving.
Werken in een veilige werksfeer
In veel organisaties staat druk op de relatie tussen collega’s, blijkt uit het onderzoek. Bij samenwerkingsproblemen wordt de steun van teammanager vaak gemist. Daardoor ontstaat er een onveilige werksfeer in teams. Een reactie van een van de respondenten: " Uiteindelijk maakte slechte begeleiding en een gebrek aan vertrouwen dat dit nog ging veranderen en ik de veiligheid terug zou vinden, dat ik mijn baan opgezegd heb''. Voor 22% is een onveilige werksfeer de reden om te vertrekken.
Mogelijkheden om je als zorgverlener te ontwikkelen
Zorgverleners uit het onderzoek ervaren onvoldoende mogelijkheden om zich te ontwikkelen. Een van de zorgverleners vertelt dat ze mbo-taken krijgt, terwijl ze op hbo-niveau is opgeleid. Dat demotiveert haar. Ze krijgt ook op mbo-niveau uitbetaald. Andere zorgverleners geven ook aan dat zij te vaak worden ingezet op afdelingen waarvoor ze overgekwalificeerd zijn. Als je onder je niveau werkt, levert dat stress op. De zorgverleners missen opleiding - en promotiemogelijkheden en dat is daarmee ook een belangrijke reden om ontslag te nemen.
Na vertrek uit dienstverband, liggen er voor zzp'ers nieuwe belemmeringen klaar
Van de 100 zorgmedewerkers die vrijwillig hun baan opzeggen, kiezen er 44 niet langer voor een dienstverband in de zorg. 20 van de 100 medewerkers gaan in een andere sector aan de slag. 6 van de 100 medewerkers gaat verder als zzp'er. Maar daar liggen nieuwe belemmeringen klaar. De discussie over zzp'ers speelt al jaren en is alleen maar scherper geworden. Door de enorme groei van zzp'ers in de zorg loopt de frustratie over hun bestaan steeds hoger op. De zorgsector heeft behoefte aan medewerkers in vaste dienstverband, zo wordt gesteld. De overheid zou het liefst zien dat zzp'ers weer vast in dienstverband gaan. Er wordt zelfs overwogen om het dienstverband verplicht te stellen. Minister Kuipers gaat het deze kabinetsperiode proberen bij de medisch specialisten. Hij denkt dat als er een verplichting komt, zorgprofessionals wel weer terugkeren naar een vast dienstverband. Uit herhaald onderzoek blijkt dat echter dat ruim de helft van de zelfstandigen stopt bij gedwongen dienstverband. Lees daarover in dit artikel.
